Planowanie swojej własnej drogi zawodowej
Planowanie swojej własnej drogi zawodowej
Mówiąc o planowaniu swojej ścieżki zawodowej logicznym jest, iż nie dotyczy to jedynie pewnego określonego okresu naszego życia. Właściwie każda podjęta przez nas praca czy choćby odbyte szkolenie ma wpływ na kolejne kroki. Dlatego musimy mieć świadomość, że planując karierę zawodową robimy to w skali całego naszego życia. A skoro tak, to należałoby się dobrze do tego przygotować. Przede wszystkim musimy dobrze poznać siebie i swoje potrzeby. Dotyczy to określenia wartości, które są dla nas najbardziej istotne, określenia swoich mocnych i słabych stron oraz kierunków zainteresowań. Dopiero na tej podstawie będziemy w stanie wysunąć pomocne wnioski.
Zatem zanim zaczniemy planować swoją karierę powinniśmy wykonać kilka pomocnych punktów:
- Usestymatyzować wiedzę o samym sobie. Czego oczekujemy, co chcemy osiągnąć, jakie mamy cechy i kwalifikacje. Pomocne może być przeprowadzenie analizy SWOT (Strenghts – mocne strony, Weaknesses – słabe strony, Opportunities – szanse, Threats – zagrożenia), która pomaga zanalizować nasze mocne i słabe strony, rozpoznać stojące przed nami szanse czy ewentualne zagrożenia. Taka analiza pokaże nam, nad czym powinniśmy popracować, które cechy udoskonalić abyśmy stali się posiadaczami możliwie jak największej ilości cech pożądanych przez pracodawców. Według badania „Postawy Pracownicze” (TNS OBOP 2007) są to takie cechy jak: odpowiedzialność, dotrzymywanie zobowiązań, zaangażowanie, komunikatywność, chęć do współpracy, lojalność wobec firmy, odporność na stres, otwartość na zmiany, umiejętność podejmowania decyzji, kreatywność i innowacyjność.
- Określić najważniejsze cele, które chcielibyśmy osiągnąć. Przede wszystkim musimy zadać sobie pytanie: Jaki jest nasz cel? Przy tym należy się starać, by był on możliwie jak najbardziej skonkretyzowany, aby można było ułożyć plan prowadzący do jego realizacji. Nie wystarczy podanie kierunku, w którym chcemy zmierzać. Najlepiej, jeśli jesteśmy w stanie określić dokładne stanowisko pracy, które chcielibyśmy zdobyć. Aby to osiągnąć dobrze jest zadać sobie pytania: Co mnie najbardziej interesuje? Do jakiej pracy mam największe kompetencje? Jakie jest prawdopodobieństwo, że osiągnę w tej dziedzinie sukces? Ile czasu potrzebuję, aby ten cel osiągnąć? Przy tym należy pamiętać, że łatwiej jest osiągnąć coś, co da się określić pewną miarą. W naszym przypadku miarą sukcesu może być podpisanie umowy o pracę, ukończenie szkolenia, zdobycie dyplomu. Nie rzucajmy się jednak z motyką na słońce. Cele, które sobie wyznaczamy powinny być ambitne, ale osiągalne. Włożenie starań i wysiłku do jego osiągnięcia powinno w konsekwencji dawać nam poczucie satysfakcji i rozwoju. Jeśli postawimy sobie cel całkowicie poza naszym zasięgiem wpłynie to na nas demotywująco. Musimy myśleć realnie. Lepiej jest stworzyć plan oparty na mniejszych krokach, którego efektem będzie określenie celów pośrednich, które z kolei umożliwią osiągnięcie celu nadrzędnego niż przejście od razu do najwyższego szczebla.
- Mamy już usestymatyzowaną wiedzę o sobie, znamy swoje cele – czas na podsumowanie: Czy cele, które zostały przeze mnie zdefiniowane są warte tego, aby je realizować? Czy są dokładnie tym, czego pragnę? Jakie mogą być konsekwencje każdego z nich?
Planując przyszłość nie można jednak zapominać o przeszłości. Tak jak było wspomniane wcześniej, każdy etap naszej ścieżki zawodowej ma pewien wpływ na kolejny. Dobrze jest więc spojrzeć wstecz, zastanowić się nad tym co do tej pory udało nam się osiągnąć, na jakim etapie naszej drogi zawodowej jesteśmy w tej chwili, jakie były przełomowe momenty w naszej w karierze i, co najważniejsze, co jeszcze chcielibyśmy osiągnąć. Pamiętajmy jednak, by nie traktować tych planów nazbyt rygorystycznie. Czasem życie samo stwarza nam okazje, nie należy się na nie zamykać pod pretekstem trzymania się wcześniejszego planu. Dlatego tak istotne jest aby na początku stawiać sobie cele krótkoterminowe, takie, które są w sposób jasny zdefiniowane, stanowią konkretne zadania do wykonania. W ten sposób osiągniemy także większe cele.
Oczywiście każde postawione przez nas zadanie do wykonania wymaga pewnych nakładów, czasem także materialnych. Zanim zabierzemy się do realizowania planu musimy trzeźwo spojrzeć na nasze możliwości finansowe. Może się przecież okazać, że osiągnięcie wyznaczonego celu nie będzie warte zasobów, które musieliśmy w niego zaangażować. Czasem warto też rozważyć pewne „zamienniki”. Jeśli naszym celem było zdobycie lepiej płatnej pracy warto pomyśleć nad przyjęciem stanowiska, które umożliwiałoby rozwój innych kompetencji zawodowych niż te, które wykorzystywaliśmy do tej pory – mimo, iż wynagrodzenie będzie niższe niż oczekiwaliśmy. Samorozwój i aktualizowanie naszych kompetencji czasami jest cenniejsze, niż dodatkowy dochód. Poza nakładami materialnymi istotny jest także nasz wkład czasowy. Często konsekwencją dobrej pracy jest zachwianie równowagi pomiędzy życiem zawodowym a osobistym. Musimy wiedzieć, co jest dla nas najważniejsze i na czym nam najbardziej zależy. Dobra pozycja w firmie nierzadko idzie w parze z ograniczeniem naszych kontaktów towarzyskich i czasu spędzanego z rodziną. Brak czasu dla siebie i bliskich potrafi nam odebrać satysfakcję z naszej pracy, przez co czujemy, że zmarnowaliśmy jakiś okres w naszym życiu.
Pamiętajmy, że każdy postawiony sobie cel ma swoje konsekwencje – zarówno te dobre jak i złe. Dlatego tak ważne jest, aby dobrze wsłuchać się w samego siebie i swoje pragnienia. Jeśli coś nam się nie uda – nie rezygnujmy zbyt szybko. Każdy plan do swojej realizacji wymaga naszej cierpliwości, aktywności i szczerości wobec nas samych To, czy uda nam się osiągnąć nasze cele w największej mierze zależy od nas samych.