Sztuka tworzenia - czyli jak zbudować dobre CV, List Motywacyjny i zaplanować sowją karierę
Pojawiasz się w łonie matki, rodzisz się, rozwijasz, a otaczający cię świat chłoniesz jak gąbka. Uczysz się, przyswajasz niezliczoną masę informacji, nabierasz świadomości otaczających cię ludzi, rzeczy, wreszcie zaczynasz poznawać siebie. Wizja ta wspólna jest dla wszystkich ludzi. Wspólny jest też fakt, iż każdy z opisanych powyżej etapów jest częścią jednego wielkiego planu rozwoju. Przebiega on instynktownie, a co za tym idzie, nie mamy na niego większego wpływu. Dopiero z czasem, gdy nabieramy samoświadomości, kiedy uczymy się rozpoznawać własne potrzeby i kierować naszym życiem tak, aby owe potrzeby zaspokajać, mamy szansę stać się przysłowiowymi panami swojego losu. Proces ten dotyczy ewolucji człowieka jako żyjącego organizmu i funkcjonującej w grupie jednostki. Można jednak w powyższym opisie w prosty sposób odnaleźć alegorię etapów rozwoju kariery zawodowej.
Planowanie ścieżki kariery zawodowej to długotrwały, bardzo dynamiczny i dość złożony proces. Długotrwały, ponieważ rozpoczęty wcześnie, najlepiej na etapie wyboru szkoły szczebla średniego, kontynuowany jest przez dalsze lata nauki i pracy zawodowej. Dynamiczny, ponieważ podczas mijającego na zdobywaniu wiedzy i umiejętności czasu zmienia się koniunktura na rynku pracy i z punktu widzenia przyszłego pracownika konieczne jest nadążanie za jego potrzebami. Złożony, ponieważ wymaga wzięcia pod uwagę wielu czynników, których młody, niedoświadczony człowiek sam najczęściej nie zauważa.
Jak więc powinniśmy przygotować się do planowania naszej kariery zawodowej? Przede wszystkim nie powinniśmy robić tego sami! Specyfika rynku pracy cechuje się ogromną dynamiką zmian pod względem zapotrzebowania na fachowców w poszczególnych branżach. Sprawia to, że wybór opłacalnego z perspektywy późniejszego zatrudnienia profilu edukacji staje się bardzo trudny. Odpowiednia selekcja szkoły średniej jest o tyle ważna, że pozwala dobrze przygotować się pod kątem konkretnego kierunku studiów. Dobrze wybrany kierunek studiów może z kolei otworzyć wrota do kariery w opłacalnym zawodzie. Nie jest tajemnicą, iż od lat profesje w dziedzinach takich, jak prawo, informatyka, ekonomia czy inżynieria, są niejako gwarancją satysfakcjonujących zarobków i perspektyw osiągnięcia sukcesu zawodowego. Mimo wszystko przed każdym wyborem warto zwrócić się po radę do osób bardziej doświadczonych, czyli doradców personalnych, trenerów i konsultantów ds. rekrutacji, pracowników organizacji rządowych czy w końcu rodziców i znajomych. Otrzymane od nich informacje i sugestie mogą okazać się bezcenne!
Radząc młodej osobie, jak planować karierę zawodową, powiedziałbym, że jedną z najważniejszych, jeżeli nie najważniejszą kwestią, jest uzyskanie świadomości odnośnie swoich predyspozycji, celów życiowych i sposobów na ich osiągnięcie. Dobrym pomysłem jest wykonanie testów kompetencyjnych i osobowościowych, których szeroka gama oferowana jest obecnie przez poradnie psychologiczne i prywatne firmy doradztwa personalnego. Uzyskanie tak cennej wiedzy na swój temat z pewnością ułatwi rozpoczęcie profilowania własnej drogi zawodowej. Pozostanie nam tylko konsekwencja w dążeniu do obranego celu.
Kolejnym ważnym aspektem projektowania kariery zawodowej jest obranie szerokiej perspektywy siebie w kontekście zajmowanych w przyszłości posad. W przypadku, gdy nie mamy sprecyzowanych planów związanych z naszą karierą, konieczne jest nieustanne monitorowanie sytuacji na rynku pracy i umiejętne dostosowanie się do niej. Nadążanie za dynamiką rynku wiązać się może z koniecznością zmiany dotychczasowego profilu nauki. Jeżeli zmiana taka jest wykluczona, przydatne będzie uczestnictwo w różnego rodzaju szkoleniach czy kursach poszerzających nasze kompetencje w obszarach wiedzy, które są w danej chwili na topie. Niezaprzeczalną zaletą takiego rozwiązania jest brak zaburzeń głównego kierunku edukacji. Wspomniane szkolenia organizowane są przez placówki oświatowe, prywatne firmy doradztwa personalnego oraz pracodawców, a informacje o nich z pewnością znaleźć można w internecie.
Rozbudowywanie sieci kontaktów interpersonalnych stanowi także ważny składnik procesu planowania kariery zawodowej. Jak piszą w swojej książce zatytułowanej "Jak efektywnie poszukiwać pracy" Jeff Taylor i Doug Hardy, "Relacje, jakie masz z ludźmi, wykonując swoją pracę, są tak samo ważne jak twoje umiejętności". Tak więc utrzymywanie pozytywnych kontaktów z jak największą liczbą osób może przynieść nam niewyobrażalne korzyści. Nie mówię tu oczywiście o bezkompromisowym wykorzystywaniu innych w celu osiągnięcia obranych celów. Warto budować pozytywne relacje z każdym, ponieważ nigdy nie wiadomo, jak potoczą się ludzkie losy. Być może ktoś, z kim pozostawaliśmy w dobrych stosunkach w przeszłości, stanie kiedyś na naszej drodze do zawodowego raju. Z pewnością nie chcielibyśmy mieć w nim wtedy wroga.
Ostatnia kwestia, którą chciałbym podkreślić, to odpowiedni dobór pracodawców. Plan osiągnięcia kariery w sferze zawodowej powinien zakładać stopniowy awans na szczeblach danej hierarchii. Wybierając pracodawcę, musimy zwrócić uwagę na kilka aspektów. Najważniejszy z nich to oprócz kwestii finansowych możliwość rozwoju osobistego i profesjonalnego. Każda z form podnoszenia umiejętności i kwalifikacji fundowana nam przez pracodawcę jest doskonałą inwestycją i prowadzi często do podniesienia naszej wartości jako pracownika, wzrostu wynagrodzenia oraz otrzymania promocji na wyższe stanowisko.
Wiele czynników decyduje o powodzeniu naszego planu osiągnięcia sukcesu zawodowego. Jednym z nich jest kwestia autoprezentacji. Podstawowymi narzędziami tej trudnej sztuki służącymi głównie podczas poszukiwania pracy są curriculum vitae, zwane powszechnie CV, oraz list motywacyjny. Jak zatem stworzyć CV i list motywacyjny, za które nie będziemy się musieli wstydzić?
Curriculum vitae, czyli życiorys, jest naszą wizytówką, zbiorem dokonań zawodowych i odzwierciedleniem osobowości. Jest najprostszą, najkrótszą i za razem najbardziej treściwą formą prezentacji naszej osoby. Jego wartość w procesie rekrutacji jest nie do przecenienia. To właśnie dobrze przygotowane CV decyduje o tym, czy zostaniemy zaproszeni na rozmowę kwalifikacyjną i dostaniemy szansę na zaprezentowanie się potencjalnemu pracodawcy. Co sprawia, że CV można uznać za dobre? Rozważmy kilka ważnych elementów.
W pierwszej kolejności skupmy się nad formą. W dobie wszechobecnego internetu większość procesów rekrutacyjnych odbywa się za jego pośrednictwem. Dlatego też istotne jest zapisanie CV w formie elektronicznej w pliku tekstowym tak, aby możliwe było przesłanie go w załączniku na odpowiedni adres mailowy. Drukowana forma, choć może wydawać się przestarzała, jest czasem przydatna podczas rozmowy kwalifikacyjnej. Warto więc mieć ją wtedy przy sobie.
Jedną z najważniejszych zalet CV jest jego standardowość, która ułatwia specjalistom ds. rekrutacji szybką i sprawną weryfikację dokumentu. Dlatego każde CV musi zawierać odpowiednie informacje ułożone w przejrzysty sposób. W górnym prawym rogu dokumentu powinna znajdować się fotografia. W żadnym wypadku nie może to być wakacyjne zdjęcie przedstawiające nas w ślicznym bikini podczas zażywania kąpieli słonecznych, lecz tzw. fotografia paszportowa w stroju oficjalnym. Lewy górny róg CV zawierać powinien dane osobiste. Poniżej pojawiają się odpowiednio informacje dotyczące przebiegu dotychczasowego zatrudnienia, wykształcenia i zdobytych kwalifikacji oraz pozostałe wzmianki opisujące naszą osobowość. Ważne, aby daty opisujące nasze doświadczenie zawodowe oraz przebieg edukacji zamieszczone były po lewej stronie dokumentu, natomiast konkretne opisy stanowisk czy obowiązków po stronie prawej. Głównym przesłaniem przedstawionych wytycznych jest przejrzystość prezentującego nas dokumentu. Powyższy, bardzo standardowy styl CV może być oczywiście modyfikowany tak, aby podkreślał naszą indywidualność czy kreatywność. Wszystko powinno jednak pozostać w granicach rozsądku.
Biorąc pod uwagę długość CV, nie istnieją żadne precyzyjne wytyczne. Przyjęło się jednak twierdzić, że w sytuacji, gdy nasze doświadczenie zawodowe wynosi mniej niż 10 lat, dokument powinien mieścić się na jednej stronie formatu A4. Kiedy natomiast liczba lat pracy przekracza 10, może się również zwiększyć liczba stron. Na zakończenie warto wspomnieć, że dla ustandaryzowana formy życiorysu można skorzystać z gotowych szablonów zamieszczonych w bazach danych mieszczących się między innymi na stronach internetowych portali pracy.
Kolejną kwestią jest treść CV. Jak zostało wspomniane powyżej, życiorys powinien zawierać kilka jasno sprecyzowanych grup informacji. Najlepszy efekt uzyskamy, gdy przedstawimy je językiem oficjalnym w sposób zwięzły i klarowny. Oto kilka istotnych wskazówek mających na celu zapobieganie błędom popełnianym podczas tworzenia CV:
DANE OSOBISTE: - adres mailowy nie powinien być adresem prywatnym, którego nazwa może brzmieć niepoważnie, np. misiaczek42@buziaczek.pl. Adres taki sugeruje brak profesjonalizmu i może w niektórych wypadkach wpłynąć negatywnie na postrzeganie danego kandydata. Dobrze jest stworzyć odrębny adres e-mail, który wykorzystywany będzie specjalnie na potrzeby procesu rekrutacyjnego, np. jan.kowalski@onet.pl.
DOŚWIADCZENIE ZAWODOWE: - kolejne zakłady pracy, stanowiska oraz sprawowane na nich obowiązki powinny być wymieniane chronologicznie, czyli zaczynając od najbardziej aktualnych, które opisywane będą bardziej szczegółowo.
INFORMACJE DODATKOWE: - rubryka ta powinna zawierać tylko takie informacje, które podkreślać będą naszą wyjątkowość; nie warto więc pisać, że interesujemy się sportem, motoryzacją czy kinem, podobne zainteresowania będą zapewne miały tysiące innych kandydatów.
List motywacyjny stanowi niejako uzupełnienie curriculum vitae. Głównym jego celem jest korzystne zaprezentowanie osoby kandydata oraz zaintrygowanie odbiorcy. Powinien on być starannie zredagowany i dostosowany do konkretnego pracodawcy. Po wyselekcjonowaniu określonej liczby życiorysów osoba prowadząca rekrutację przegląda dołączone do nich listy motywacyjne. Na ich podstawie ugruntowuje swoją opinię na temat kandydatów i zaprasza wyselekcjonowane osoby na interview. Nie trudno więc dostrzec, jakie znaczenie będzie miał dobrze skonstruowany list motywacyjny.
Zabierając się do pisania listu, powinniśmy pamiętać o kilku zasadach, które bardzo trafnie przedstawiają między innymi przytaczani już wcześniej Taylor i Hardy. List motywacyjny, zupełnie jak CV, będzie najczęściej przesyłany do adresata za pośrednictwem poczty elektronicznej. Trzeba więc zadbać o zapisanie go w odpowiednim formacie, tak aby odbiorca mógł go odczytać. Każdy list musi być dokładnie zaadresowany. Powinniśmy tu unikać ogólnikowych sformułowań takich jak na przykład "Do prowadzących rekrutację". Przed zaadresowaniem listu należy w miarę możliwości sprawdzić, kto będzie potencjalnym odbiorcą i dokładnie zatytułować list: "Do Pani Kowalskiej" lub "Szanowna Pani Dyrektor". Będzie to świadczyć o tym, że poważnie traktujemy ofertę pracy i zależy nam na jej pozyskaniu.
Ważnym elementem jest też zachowanie wszystkich form grzecznościowych. Zwiększenie atrakcyjności listu można uzyskać, stosując w nim kilka chwytliwych sloganów dostosowanych oczywiście do konkretnego stanowiska, na które aplikujemy. Styl listu motywacyjnego powinien być raczej formalny. W przypadku pewnych zawodów wymagających kreatywności można sobie jednak pozwolić na pewną niekonwencjonalność. Pamiętając znowu o zachowaniu umiaru!
Rozpatrując kwestię zawartości merytorycznej listu motywacyjnego, zauważymy, że podobnie jak to było w przypadku CV, musi on zawierać określone grupy informacji. Wstęp będzie potwierdzeniem naszego zainteresowania ofertą, na którą aplikujemy. W drugim akapiciee opiszemy nasze doświadczenia zawodowe oraz umiejętności pod kątem przydatności dla pracodawcy. Ostatnia, trzecia część listu ma za zadanie spowodować, aby odbiorca stwierdził, że to nas powinien zaprosić na rozmowę kwalifikacyjną. Jest to zatem odpowiednie miejsce na zamieszczenie wypowiedzi, która skutecznie zachęci specjalistów prowadzących rekrutację do kontaktu właśnie z nami.
Podsumowując, można stwierdzić, że zarówno procesy planowania kariery zawodowej, jak i tworzenia dobrego CV czy listu motywacyjnego są dość skomplikowanymi przedsięwzięciami. Wymagają dużej dozy samoświadomości oraz sporej wiedzy dotyczącej dziedziny autoprezentacji. Mimo ogólnych wytycznych dotyczących budowania CV, listu motywacyjnego czy planowania własnej kariery procesy te zawsze będą w pewnym stopniu zindywidualizowane. Ważne jest jednak, aby podczas kreowania zarówno wizji własnej przyszłości profesjonalnej, jak i swojego obrazu w oczach innych osób brać pod uwagę określone standardy.
Autor artykułu:
Materiał opracowany przez HAYS Poland
Źródło:
Dodatek CD "Zaplanuj swoją karierę" do Dziennika