W jaki sposób negocjować wynagrodzenie z przyszłym pracodawcą

Rozmowa na temat oczekiwań finansowych z przyszłym pracodawcą jest nieodłączną częścią rozmów o pracę. Bez względu na to, jak bardzo nie lubimy rozmawiać na temat naszych zarobków nie jesteśmy w stanie uniknąć tego tematu, dobrze jest zatem odpowiednio się do tej rozmowy przygotować. Należy przy tym spojrzeć na tego typu negocjacje z drugiej strony ? kiedy decydujemy się na prowadzenie negocjacji pokazujemy przyszłemu pracodawcy, że znamy swoją wartość na rynku pracy i potrafimy walczyć w jej obronie. A wiara w siebie i swoje możliwości oraz umiejętne zaprezentowanie swoich zalet są cechami pożądanymi wśród kandydatów na wielu stanowiskach. 
A zatem, pierwszym punktem, na którym powinniśmy się skupić, jest poznanie swojej wartości rynkowej. Dla doświadczonego pracownika, z kilkuletnim stażem pracy nie jest to trudne, zna on już bowiem orientacyjnie wysokość wynagrodzeń w swojej branży na podstawie swoich poprzednich płac , a także płac znajomych. Pracownik o mniejszym bądź zerowym stażu pracy musi zasięgnąć informacji z innych źródeł. Jakich? Na początek najlepiej skorzystać z informacji posiadanych przez tych, którzy podobnie jak my szukają pracy. W Internecie jest wiele stron związanych z tematem pracy zawierających fora dyskusyjne, na których można wymienić się doświadczeniami i informacjami na temat pracodawców i firm. Można też nawiązać kontakt z agencją doradztwa personalnego i skorzystać z opcji konsultacji.

Raz na pewien czas w prasie ukazują się rankingi płac, a na portalu Twojezarobki.pl można sprawdzić średnie wynagrodzenie dla wybranych zawodów, z uwzględnieniem stażu pracy, płci pracownika, zajmowanego stanowiska oraz ilości osób zatrudnianych w firmie. Cenne informacje o rynku pracy można też uzyskać odwiedzając stronę internetową Głównego Urzędu Statystycznego. Warto przy tym zwrócić uwagę nie tylko na same kwoty, ale także na warunki zatrudnienia osób zajmujących podobne stanowisko czy region, którego dane dotyczą.

Wiedząc już jakie jest średnie wynagrodzenie osób pracujących na takim samym stanowisku jak to, o które się ubiegamy powinniśmy przejść do etapu analizy zasady polityki płacowej stosowanej w danej firmie, w określonym dziale i dla określonego stanowiska. Warto dowiedzieć się, ile zarabiała osoba zajmująca wcześniej to stanowisko. Wiedza na temat możliwości finansowych firmy pozwoli nam na zweryfikowanie własnych potrzeb i wymagań finansowych oraz zastanowienie się, czy warto w ogóle ubiegać się o daną pracę (w przypadku gdy np. oferowane wynagrodzenie jest dużo niższe niż nasze oczekiwania).

Dopiero tak przygotowani będziemy potrafili świadomie ocenić zaproponowaną nam ofertę. Sama wiedza jednak nie gwarantuje sukcesu. Równie ważna jest umiejętność panowania nad własnymi emocjami. Nie wolno doprowadzić do sytuacji, w której podnosimy głos czy próbujemy przeforsować swoje racje za wszelką cenę. Każdy pracodawca woli mieć w swoim zespole pracownika elastycznego, który potrafi pójść na kompromis, zatem warto wykazać się takimi cechami.

Zasadą jest, że temat wynagrodzenia jako pierwszy porusza pracodawca, nie należy go podejmować samodzielne. Z reguły następuje to już po spotkaniach rekrutacyjnych, w momencie przedstawiania pracownikowi konkretnej oferty pracy. Dopiero wtedy można przejść do etapu negocjacji, oczywiście o ile uważamy, że nasze umiejętności, doświadczenie i edukacja jest warta więcej niż zaoferowane wynagrodzenie. Wiele zależy także od naszej aktualnej sytuacji życiowej. Jeśli nie musimy zmieniać pracy, mamy czas na szukanie jak najlepszej propozycji, możemy sobie pozwolić na stawianie twardych warunków. Jeśli nie mamy tak komfortowej sytuacji, czyli np. kiedy pozostajemy na bezrobociu, możemy być zmuszeni do zaakceptowania gorszej oferty, niż oczekiwaliśmy. Należy również wziąć pod uwagę różne warianty wynagrodzenia, ze wszystkimi możliwymi elementami, czyli np.: ubezpieczenie zdrowotne, opieka medyczna, polisa na życie, dni wolne od pracy, partycypacja finansowa, planowane premie, zwroty poniesionych kosztów. Może się okazać, że wartość dodatkowych świadczeń, które zaproponuje pracodawca, będzie miała dla nas większą wartość, niż samo wynagrodzenie. Dobrze mieć także świadomość tego, że nie zawsze można negocjować: np. w instytucjach państwowych czy administracji państwowej, gdzie wynagrodzenia ustalane są odgórnie. 

Pomimo, iż rozmowy o pieniądzach przestają już powoli być odbierane w społeczeństwie jako temat tabu, pytanie o wysokość zarobków nadal wprowadza w zakłopotanie.  Niestety jednak prawie pewne jest, że pracodawca będzie chciał poznać naszą historię płac. Jak się w takiej sytuacji zachować? Nie mamy wyjścia: musimy zgodzić się na jego prośbę, co więcej: informacje jakie podamy muszą być zgodne z prawdą. Dla pracodawcy taka informacja może stanowić kryterium wyboru kandydata: odrzuca aplikacje ze zbyt wysokimi lub niskimi wymaganiami. Niestety nie jest to rozwiązanie sprawiedliwie dla pracowników. Jedyne, co możemy zrobić w tej sytuacji to zaznaczyć, iż ze względu na pewne czynniki (np. zmiana branży, ukończenie dodatkowej szkoły, uzyskanie certyfikatów) poprzednie wynagrodzenie nie ma przełożenia na nasze aktualne oczekiwania finansowe. Im lepsze będą nasze argumenty za tym, iż ze względu na nasze zdolności i doświadczenie powinniśmy być bardziej doceniani finansowo, tym lepsza będzie nasza pozycja w negocjacjach.

Do negocjacji należy podchodzić z wyczuciem. W momencie, kiedy pracodawca przedstawia nam ofertę znacznie przewyższającą nasze oczekiwania, nie próbujemy na siłę wynegocjować lepszych warunków. Pracodawca tak samo jak i my posiada wiedzę na temat średniej wysokości wynagrodzenia na stanowisku, które nam proponuje i zdaje sobie sprawę z tego, że oferta, którą nam przedstawił, jest bardzo dobra. Próba wynegocjowania lepszych warunków może zniechęcić pracodawcę do zatrudnienia nas. Natomiast w sytuacji, kiedy nie możemy zaakceptować oferty podanej przez pracodawcę, nie należy się od razu zniechęcać. Należy dać pracodawcy delikatnie do zrozumienia, że przedstawiona oferta nie jest dla nas satysfakcjonująca i wskazać, czego według nas w niej brakuje, na których aspektach nam zależy (w tym również należy wspomnieć o świadczeniach pozapłacowych). W ten sposób pracodawca będzie mógł wyrobić sobie pewną opinię i ustosunkować się do przedstawionych przez nas warunków. Do nas pozostanie już tylko przemyślenie decyzji, czy chcemy podjąć się pracy, która nie będzie nas satysfakcjonowała pod względem warunków finansowych.

W trakcie negocjacji możemy pokazać przyszłemu pracodawcy, że znamy swoją wartość i potrafimy walczyć o to, na co zasługujemy. Nie każdy pracodawca jednak jest gotowy do rozmów, niejednokrotnie oferta, którą nam przedstawia jest wg niego jedyną możliwą do przyjęcia. W takiej sytuacji podjęcie negocjacji jest ryzykowne, może doprowadzić do odrzucenia naszej aplikacji. Niestety, jeśli chcemy uzyskać wyższą pensję czy dodatkowe świadczenia, musimy o nie poprosić. Trzeba jednak wziąć pod uwagę także możliwości drugiej strony, gdyż negocjacje są też w pewien sposób sztuką kompromisu.