Zmiany w medycynie pracy w 2025 roku – nowe obowiązki pracodawców i rozszerzony zakres badań lekarskich Artykuł sponsorowany

Medycyna pracy odgrywa kluczową rolę w systemie ochrony zdrowia pracowników, stanowiąc fundament prewencji zawodowej i oceny zdolności do wykonywania pracy na określonych stanowiskach. Z początkiem 2025 roku w życie weszły istotne zmiany legislacyjne, które nakładają na pracodawców nowe obowiązki i rozszerzają zakres badań lekarskich obowiązkowych w procesie zatrudnienia i w trakcie trwania stosunku pracy.
W niniejszym artykule szczegółowo omawiamy nowe regulacje, ich praktyczne konsekwencje oraz obowiązki, jakie z nich wynikają dla pracodawców i działów kadrowo-płacowych.
Nowe obowiązki pracodawców od 1 stycznia 2025 roku
Zgodnie z informacjami przekazanymi przez Ministerstwo Zdrowia oraz Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, od 1 stycznia 2025 roku obowiązują nowe przepisy dotyczące medycyny pracy, mające na celu poprawę profilaktyki zdrowotnej wśród pracowników. Pracodawcy są zobowiązani do:
-
Zapewnienia pracownikom dostępu do poszerzonego pakietu badań lekarskich,
-
Pokrycia kosztów badań, jeśli jednostka medycyny pracy nie przystąpiła do programu profilaktyki finansowanego przez NFZ,
-
Zintegrowania dokumentacji medycznej z systemem e-Zdrowie, co może wymagać dostosowania systemów kadrowych.
Przepisy kadrowe potrafią zmieniać się bardzo dynamicznie. Dlatego warto systematycznie aktualizować swoją wiedzę, by uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek. Jeśli zależy Ci na pewności i aktualnych informacjach, skorzystaj ze szkoleń kadrowych organizowanych przez Centrum Verte.
Rozszerzony zakres obowiązkowych badań medycyny pracy
Nowe przepisy przewidują wprowadzenie dodatkowych badań profilaktycznych jako elementu standardowego pakietu badań wstępnych i okresowych. Od 2025 roku obowiązkowy zakres badań obejmuje:
-
Lipidogram (cholesterol całkowity, HDL, LDL, trójglicerydy) – ma kluczowe znaczenie w ocenie ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.
-
Pomiar poziomu glukozy we krwi – wczesna diagnostyka cukrzycy typu 2.
-
Pomiar poziomu kreatyniny – monitorowanie funkcji nerek.
-
Obliczenie wskaźnika BMI (Body Mass Index) – ocena masy ciała i ryzyka zdrowotnego wynikającego z nadwagi lub otyłości.
Te badania mają za zadanie nie tylko potwierdzić zdolność do pracy, ale także wykryć pierwsze symptomy chorób cywilizacyjnych, które mogą rozwijać się niezauważenie przez wiele lat.
Dodatkowe badania profilaktyczne – cytologia, mammografia, PSA
W ramach rozbudowanej profilaktyki, pracownicy mogą (w zależności od placówki i przystąpienia do programu NFZ) skorzystać również z dodatkowych badań:
-
Cytologia – badanie przesiewowe dla kobiet w kierunku raka szyjki macicy.
-
Mammografia – wczesna diagnostyka raka piersi.
-
PSA (antygen swoisty dla prostaty) – badanie zalecane mężczyznom powyżej 50. roku życia.
Choć nie są one bezwzględnie obowiązkowe dla wszystkich pracowników, zaleca się ich wykonywanie w ramach tzw. dobrowolnej profilaktyki onkologicznej.
Częstotliwość badań – jak długo są ważne orzeczenia lekarskie?
Rodzaj i ważność badań różni się w zależności od ich typu:
-
Badania wstępne – przeprowadzane przed rozpoczęciem pracy, ważne do czasu kolejnych badań okresowych (zazwyczaj 1–5 lat w zależności od stanowiska i oceny lekarza).
-
Badania okresowe – wykonywane cyklicznie, zazwyczaj co 2–4 lata, w zależności od ryzyka zawodowego.
-
Badania kontrolne – obowiązkowe po nieobecności pracownika trwającej dłużej niż 30 dni z powodów zdrowotnych.
Przenoszenie ważności badań między pracodawcami
Zgodnie z art. 229 Kodeksu pracy, pracownik może przedstawić orzeczenie lekarskie wydane u poprzedniego pracodawcy, jeżeli:
-
Nowe zatrudnienie nastąpi w ciągu 30 dni od zakończenia poprzedniego stosunku pracy,
-
Warunki pracy na nowym stanowisku są tożsame z tymi, które opisano w skierowaniu na badania lekarskie.
Nowy pracodawca ma obowiązek to potwierdzić. W przeciwnym razie należy wykonać nowe badania wstępne.
Koszty badań – kto płaci?
W przypadku badań medycyny pracy:
-
Obowiązkowe badania (wstępne, okresowe, kontrolne) – finansuje w całości pracodawca.
-
Dodatkowe badania profilaktyczne (cytologia, PSA, mammografia) – bezpłatne, jeśli dana placówka przystąpiła do programu NFZ; w przeciwnym wypadku koszt ich wykonania również ponosi pracodawca.
Warto przy tym pamiętać, że zgodnie z przepisami nie wolno obciążać pracownika kosztami badań ani odliczać ich od wynagrodzenia.
Integracja z systemem e-Zdrowie – cyfryzacja dokumentacji
Jednym z elementów reformy jest digitalizacja danych medycznych. Orzeczenia lekarskie oraz wyniki badań mają być sukcesywnie zintegrowane z systemem e-Zdrowie (P1), co ma:
-
Ułatwić wymianę informacji między lekarzami medycyny pracy a NFZ,
-
Zminimalizować ryzyko fałszowania dokumentacji,
-
Zautomatyzować proces monitorowania stanu zdrowia pracowników.
Działania rekomendowane dla pracodawców i działów HR
W związku z wejściem w życie nowych przepisów, rekomenduje się:
-
Przegląd umów z placówkami medycyny pracy – i aktualizację zakresu świadczonych usług.
-
Przygotowanie systemów kadrowo-płacowych do integracji z platformą e-Zdrowie.
-
Przeszkolenie pracowników HR i BHP z nowych obowiązków.
-
Zapewnienie pracownikom rzetelnej informacji o przysługujących im badaniach.
Przepisy się zmieniają, ale Ty zawsze bądź na bieżąco z Centrum Verte
Przepisy dotyczące medycyny pracy, badań profilaktycznych i obowiązków pracodawcy wobec pracownika regularnie ulegają zmianom. Jeśli chcesz mieć pewność, że Twoje działania są zgodne z aktualnym stanem prawnym, nie możesz przegapić szkoleń kadrowych organizowanych przez Centrum Verte. To doskonała okazja, by zaktualizować wiedzę i uniknąć błędów w obszarze, który ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa i legalności zatrudnienia.
Podsumowanie – kluczowe zmiany od 2025 roku
Nowelizacja przepisów z zakresu medycyny pracy to krok w stronę większej dbałości o zdrowie pracowników oraz wczesnego wykrywania chorób cywilizacyjnych. Pracodawcy, oprócz kontynuacji dotychczasowych obowiązków, muszą:
-
Zaoferować rozszerzony pakiet badań,
-
Pokryć koszty badań, gdy są wymagane poza programami publicznymi,
-
Współpracować z placówkami gotowymi do realizacji badań zgodnie z nowymi wytycznymi.
Nowe przepisy oznaczają wyzwania organizacyjne, ale jednocześnie stanowią inwestycję w zdrowie i efektywność pracowników. Dlatego jeśli chcesz być na bieżąco, zapisz się na szkolenia kadrowe w Centrum Verte.